Informacje ogólne
Położenie
Informacje szczegółowe
Historia
Galeria
Kontakt
Atrakcje w pobliżu
ARTYKUŁ MAZURSKI PARK KRAJOBRAZOWY
Siedziba Parku mieści się w zabytkowym drewnianym budynku w centrum wsi Krutyń. Mazurski Park Krajobrazowy to jeden z najstarszych i największych parków krajobrazowych w Polsce.
- powierzchnia parku – 53 655 ha
- powierzchnia strefy ochronnej – 18 608 ha
- data utworzenia – 1977 r.
- rezerwaty MPK – 12
- użytki ekologiczne – 18
- pomniki przyrody - 94
Położony jest na terenie trzech powiatów: mrągowskiego, piskiego i szczycieńskiego. Zajmuje teren Krainy Wielkich Jezior Mazurskich, w części zachodniej Pojezierze Mrągowskie, a w południowej Równinę Mazurską. W granicach Mazurskiego Parku Krajobrazowego znajduje się największe w Polsce jezioro Śniardwy oraz północna część Puszczy Piskiej z rzeką Krutynią.
Niezwykłości Parku, czyli czego przegapić nie wolno
1 - wczesnośredniowieczne grodziska: w Lipowie i nad jeziorem Tyrkłem
2 – największy głaz narzutowy (różowy granit) o wymiarach: obw. 1215 cm, wys. 2 m, znajdujący się na półwyspie Kusnort k. Mikołajek
3 – układ zabudowy wsi Gałkowo, założonej przez staroobrzędowców
4 – klasztor staroobrzędowców w Wojnowie z 1847 r.
5 – molenna staroobrzędowców (1922-27) w Wojnowie
6 – drewniana cerkiew prawosławna (1922-23) w Wojnowie
7 – kościół gotycki w Nawiadach z 1437 r. (obecny z ok. 1527 r.)
8 – kościół neogotycki w Ukcie z 1864 r.
9 – kościół neogotycki w Wejsunach z 1898 r.
10 – drewniana dzwonnica w Ukcie z 1846 r.
11 – młyn wodny na rzece Krutyni w Zielonym Lasku z XIX w.
12 – ruiny młyna wodnego na strumieniu Pierwos k. Bobrówka
13 – spiętrzenie strumienia na Uklance przy zachodnim brzegu Jeziora Mokrego
14 – ruiny zburzonego pod koniec II wojny światowej mostu kolejowego w Ukcie z końca XIX w.
15 – śluza w Guziance
16 – jaz między jeziorami Mokrym i Krutyński
17 – przeprawa promowa w Wierzbie
18 – zabudowania pojunkierskie w Krutyni i w Łuknajnie
19 – zespół pałacowo-parkowy w Baranowie
20 – Izba Pamięci pisarza Ernsta Wiecherta w Piersławku
21 – zabytkowa stodoła mazurska we wsi Krutyń, w której mieści się Muzeum Przyrodnicze MPK
22 – galeria rzeźby Zdzisława Grunwalda w Zełwągach
23 – Izba Regionalna Eugeniusza Bielawskiego w Wejsunach
24 – kolekcja sztuki ludowej Walentyny Dermackiej w Pieckach
25 – Park Dzikich Zwierząt oraz Osada Kulturowa w Kadzidłowie
26 – hodowle bobra i konika polskiego w Popielnie
27 – ferma jeleniowatych Stacji Badawczej Instytutu Parazytologii PAN w Kosewie Górnym
28 – półwysep Szeroki Ostrów z klifowymi brzegami i widokiem na całe jezioro Śniardwy
29 – park podworski w Brejdynach
† - godne uwagi cmentarze ewangelickie w miejscowościach: Ukta, Krutyń, Bobrówko, Wojnowo oraz cmentarze staroobrzędowców w miejscowościach: Wojnowo, Gałkowo, Iwanowo, Kadzidłowo, Onufryjewo
W mazurskiej miejscowości Krutyń warto przepłynąć się po malowniczej rzece Krutyni łodziami w staromazurskim stylu.
Pływające wyspy, krzykliwe łabędzie i łabędzie nieme...
Szczególnie cenne fragmenty terenu Parku, osobliwości florystyczne i faunistyczne, a także wyróżniające się ukształtowanie geomorfologiczne chronione są w formie 11 rezerwatów przyrody.
Na wyjątkową uwagę zasługuje największy obszar rezerwatowy Parku – rezerwat biosfery „Jezioro Łuknajno” (pow. 1189,11 ha), utworzony dla ochrony łabędzi niemych zatrzymujących się na przelotach na płytkim jeziorze, zasobnym w ramienice, które są główną bazą pokarmową tych ptaków. W ostatnich latach zaobserwowano 1500 osobników.
Niezwykle cennymi są rezerwaty obejmujące ochroną rzekę Krutynię w górnym i dolnym biegu – „Krutynia” (pow. 273,12 ha) i „Krutynia Dolna” (pow. 969,33 ha). Rezerwat „Krutynia Dolna” chroni meandry rzeczne Krutyni oraz siedliska rzadkich gatunków roślin i zwierząt. W sąsiedztwie wsi Krutyń znajdują się znane rezerwaty „Zakręt” (pow. 105,8 ha) i „Królewska Sosna” (103,76 ha) utworzone dla ochrony jeziorek dystroficznych z pływającymi wyspami torfowiskowymi oraz osobliwościami roślinnymi, jak owadożerna rosiczka.
Rezerwaty „Królewska Sosna” i „Strzałowo” (pow. 14,12 ha) chronią dorodne drzewostany sosnowe, o strzelistych, gonnych pniach osiągających 33 m wysokości.
Rezerwatami ornitologicznymi są rezerwaty utworzone dla ochrony czapli siwej „Czaplisko-Ławny Lasek” (pow. 7,62 ha) i „Czapliniec” (pow. 17,10 ha), z których czaple przemieściły się na sąsiadujące tereny. W starych drzewostanach sosnowych gnieżdżą się ptaki drapieżne oraz różne gatunki dziuplaków.
Rezerwatem ornitologicznym jest także „Jezioro Warnołty” (pow. 373,3 ha) chroniącym gatunki ptaków wodno-błotnych i drapieżnych oraz miejsca ich gnieżdżenia się i żerowania.
Ochroną rezerwatową w rezerwacie „Jezioro Lisunie” – znanym jako Listnie, objęta jest rzadko występująca roślina wodna – kłoć wiechowata.
Rezerwatem chroniącym różne ekosystemy leśne, torfowiskowe i wodne jest rezerwat „Pierwos” (pow. 605,48 ha).
Torfowiska nad jeziorem Zdrużno jest 12 rezerwatem przyrody na terenie Mazurskiego Parku Krajobrazowego. Jego powierzchnia wynosi 60,75 ha. Położony jest na terenie Gminy Piecki, na terenach zarządzanych przez Nadleśnictwo Strzałowo. „Rezerwat powołano w celu ochrony torfowisk alkalicznych. Na obszarach graniczących z rezerwatem wyznaczono otulinę o pow. 49,76 ha.” Co to jest torfowisko alkaliczne ? „Mokradła, w tym torfowiska źródliskowe, okresowo lub stale zawodnione, zasilane wodami zasadowymi, często wapiennymi, pochodzenia soligenicznego lub topogenicznego. Akumulacja torfu, jeśli zachodzi, uwarunkowana jest stale wysokim poziomem wody gruntowej. Roślinność może być zdominowana przez niskie lub wyższe turzyce (Carex spp.), ponikła (Eleocharis spp.), sity (Juncus spp.), trzęślicę (Molinia caerulea), trzcinę (Phragmites australis), marzyce (Schoenus spp.), seslerie (Sesleria spp.) lub dwuliścienne (np. Eupatorium cannabinum). Gdy woda jest zasadowa lecz uboga, fizjonomię określają zwykle niewielkie turzyce wraz z kobiercem „mchów brunatnych”.
Przeczytaj również:
Leśne jeziorka Mazurskiego Parku Krajobrazowego
Użytki ekologiczne w Mazurskim Parku Krajobrazowym i jego sąsiedztwie
Obszar Chronionego Krajobrazu Jezior Legińsko - Mrągowskich
Zespoły przyrodniczo - krajobrazowe w powiecie mrągowskim:
- Zespół przyrodniczo - krajobrazowy "Rzeka Babant i jezioro Białe"
- Zespół przyrodniczo - krajobrazowy "Jeziora Sorkwickie"
- Zespół przyrodniczo krajobrazowy "Zyzdrój"
Zapraszamy na wycieczki bryczką po lesie organizowane przez emerytowanego leśniczego Pana Stanisława Bochatyrewicza, tel. 504 276 661
⇒ Historia
Mazurski Park Krajobrazowy został utworzony w grudniu 1977 r. w celu zachowania wartości przyrodniczych, kulturowych i historycznych tego obszaru dla potrzeb nauki, dydaktyki i turystyki.
⇒ Galeria
fot. Waldemar Bzura
⇒ Kontakt
Krutyń 66
11-710 Piecki
tel. +48 89 742 14 05
www.mazurskipark.pl
Muzeum przyrodnicze Mazurskiego Parku Krajobrazowego
Park Dzikich Zwietrząt w Kadzidłowie
Klasztor starowierców w Wojnowie